سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲
شنبه ۳۰ بهمن ۱۳۹۵ 19282 0 3

تعریفی مختصر از مفهوم جوینت ونچر

جوینت ونچر چیست؟

مقدمه

"جوینت ونچر" یک اصطلاح دقیق حقوقی نیست و تقریباً در هیچ یک ازنظامهای حقوقی تعریف نشده است؛ با این حال، از پرکاربردترین اصطلاحات در حقوق تجارت بین الملل است که امروزه تقریباً در تمام زبانهای دنیا وارد شده و با معانی متنوع و مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. این اصطلاح از سال 1980 به بعد در آرای دادگاههای آمریکا مورداستفاده قرار گرفت. امروزه در آمریکا لغت Venture معادل لغت مؤسسه (Enterprise) با تاکید بیشتر بر مفهوم ریسک به کار میرود.

 

جوینت ونچر اصطلاحی است انگلیسی كه در زبان حقوقی و اقتصادی كشور ما به همان لفظ بكار رفته است ."جوینت ونچر" به نوعی از همکاری تجاری اطلاق میشود که طی آن طرفین، مدیریت فعالیت خاصی را به نحو مشترک به عهده می گیرند و در سود و زیان حاصله شریک می شوند. به این ترتیب بسیاری از انواع قراردادهای انتقال تکنولوژی و اعطای لیسانس و عاملیت پخش و غیره از حیطه شمول اصطلاح "جوینت ونچر" خارج می شوند. 

 

عناصر جوینت ونچر:  

جوینت ونچردر هر صورت بر اساس یک قرارداد استوار می­شود؛ حتی در مواردی که در قالب یک شرکت تجارتی سازماندهی می­شود كه در این صورت اصل تشکیل شرکت، روابط شرکا با شرکت و معاملاتیt Ventu که احتمالاً بین آنان صورت می­گیرد، قواعد راجع به نقل و انتقال سهام، منع رقابت شرکا با شرکت، نحوه و میزان افزایش سرمایه در آینده، نحوه حل و فصل اختلافات و موارد خاتمه همکاری، همه از مسایلی هستند که باید بر اساس قرارداد "جوینت ونچر" حل و فصل شوند. پس به طور کلی میتوان گفت که جوینت ونچر مبتنی بر یک قرارداد است.

در چارچوب یک "جوینت ونچر" ، طرفین با همکاری یکدیگر فعالیت خاصی را پیش می­برند. در واقع دخالت فعال طرفین در اداره "جوینت ونچر" از وجوه ممیزه آن است. چنان­چه یکی از طرفین با وجود مشارکت در تأمین سرمایه و سهیم شدن در سود فعالیت از مشارکت فعال در مدیریت امتناع کند، نمی­توان روابط ایجاد شده را تحت عنوان "جوینت ونچر" تحلیل نمود. همین امر "جوینت ونچر" را از شرکت­های سهامی، که درآن بسیاری از سهام­داران پس از تأمین بخشی از سرمایه شرکت در مدیریت شرکت نقش فعالی ایفا نمی­کنند، متمایز می­کند. این ویژگی باعث تمایز "جوینت ونچر" از قراردادهای فاینانس (تأمین مالی) یا قراردادهای مشابه می­گردد که درآن بانک یا تأمین کننده اعتبار، پس از این­که بخشی از سرمایه فعالیت را تأمین می­نماید، از دخالت در اداره شركت خودداری می­کند.

آن­چه مهم است اصل شراکت است. به این ترتیب در مواردی که یک طرف به درخواست دیگری و در مقابل دریافت اجرت، قسمتی از فعالیت را انجام می­دهد، نمی­توان چنین رابطه ای را "جوینت ونچرنامید. همین امر جوینت ونچر را از روابط پیمانکاری فرعی و دادن کمک­های فنی و غیره متمایز می­کند.

 

انواع جوینت ونچر:

دسته ای از "جوینت ونچر"ها بدون انجام سرمایه گذاری مشترک و در نتیجه بدون تأسیس یک بنگاه اقتصادی مشترک تشکیل می­گردند. این نوع " جوینت ونچر که بدون آورده " بوده هر یک از طرفین بر اساس قرارداد، انجام بخشی از فعالیت مشترک را به عهده می­گیرد. معمولاً نظارت بر کل فعالیت به عهده یک کمیته مدیریت مشترک قرار می­گیرد؛ اما طرفین هر یک به اسم خود و به مسئولیت خود بخشی از فعالیت را به انجام می­رساند. این گونه از "جوینت ونچر"ها معمولاً بر اساس یک قرارداد همکاری یا یک قرارداد فعالیت مشترک شکل می­گیرد بدون این که طرفین برای اجرای این قرارداد دست به تأسیس یک بنگاه اقتصادی جدید بزنند.به همبن دلیل به این نوع، "‌جوینت ونچرهای قراردادی" گفته می شود.

 

در مقابل، نوع دیگری  JVقراردارد که درآن طرفین برای همکاری با یکدیگر و تحقق اهداف مشترک دست به تأسیس یک بنگاه اقتصادی جدید می زنند. آورده های خود را در این بنگاه متمرکز می­کنند و هدایت فعالیت از طریق این بنگاه اقتصادی انجام می­پذیرد. این دسته را "جوینت ونچر با آورده"یا "جوینت ونچر سرمایه" یا "جوینت ونچرهای شركتیمی‌نامند

در این قسم مشارکت تجارتی، برخلاف نوع قبلی، اراده طرفین برای همکاری به صورت تأسیس شرکتی تجاری نمود و بروز می­یابد و به همین جهت علی الاصول مدت این نوع مشارکت بسیار بیشتر از مدت مشارکت نوع قراردادی آن می­باشد. البته ورود به این نوع مشارکت لزوماً نیازمند تأسیس شرکت تجاری جدید نخواهد بود. گاه ممکن است یک یا چند شریک وارد شرکت تجاری موجود شوند که علی الاصول به صورت انتقال مقداری از سهام و یا افزایش سرمایه صورت می­گیرد.

 

 علل  تشکیل جوینت ونچر

تشكیل JV میان شركت‌های داخلی و یا شركت‌های داخلی و خارجی موضوعی متداول در دو دهه اخیر بوده است.در حالی كه كشورها بویژه كشورهای در حال توسعه تمایل زیادی به همكاری و تولید مشترك با تولیدكنندگان بزرگ جهانی داشته و این تمایل سبب گردیده قریب به 4/3 از JV ها میان بنگاه‌هایی با ملیت‌های مختلف ایجاد شود. در عین حال نمی‌توان از آثار مثبت اینگونه همكاری تجاری در سطح بنگاه‌های داخلی یك كشور نیز غفلت كرد. از جمله این موارد همكاری دو یا چند شركت در سیستم تولید چابك صورت می‌گیرد. تولید چابك به عنوان یكی از پاردایم‌های مدرن در تولید صنعتی در دنیای امروز مطرح بوده و از جمله اجزای تشكیل دهنده آن ایجاد JV شركتی و یا قراردادی می‌باشد. 

 

وکیل ۳۶۰: گروه حقوقی اندیشه کوروش

توضیح: نظراتی که درج می شود، صرفا نظرات شخصی افراد است و لزوماً منعکس کننده دیدگاههای 'وکیل ۳۶۰' نمی باشد.

نظر شما

خدمات وکیل ۳۶۰