فصل اول - كلیات
ماده 1 - گذرنامه سندی است كه از طرف مأموران صلاحیتدار دولت جمهوری اسلامی ایران مذكور در این قانون برای مسافرت اتباع ایران به خارج و یا اقامت‌در خارج و یا مسافرت از خارج به ایران داده می‌شود.
ماده 2 - اتباع ایران برای خروج از كشور و یا اقامت در خارج و یا مسافرت از خارج به ایران باید تحصیل گذرنامه نمایند. صدور گذرنامه منوط به‌ارائه اسنادی است كه هویت و تابعیت ایرانی تقاضاكننده را ثابت نماید. اسناد مزبور به موجب آیین‌نامه اجرایی این قانون تعیین خواهد شد.
ماده 3 - خروج از كشور بدون ارائه گذرنامه یا مدارك مسافرت مذكور در این قانون ممنوع است.
ماده 4 - ورود به كشور و یا خروج از آن فقط از نقاطی كه بنا به پیشنهاد وزارت كشور و تصویب هیأت وزیران تعیین و آگهی خواهد شد مجاز است.
ماده 5 - بازرسی گذرنامه و مدارك مسافرت و رسیدگی به آنها در مرز با شهربانی كل كشور و در نقاطی كه شهربانی نباشد به عهده ژاندارمری كل‌كشور است.
مأموران مربوط مكلفند از ورود افرادی كه فاقد گذرنامه یا مدارك لازم برای ورود به ایران باشند جلوگیری نمایند.
تبصره - در مواردی كه افرادی فاقد گذرنامه و یا مدارك مسافرت برای مراجعه به ایران باشند در صورتی كه تابعیت ایرانی و یا ایرانی بودن آنان محرز‌شود با رعایت ماده 20 این قانون مكلفند برگ بازگشت به ایران را از مأموریتهای سیاسی یا كنسولی جمهوری اسلامی ایران در خارجه دریافت نمایند.
ماده 6 - برگ مسافرت موضوع ماده 9 و همچنین برگ بازگشت موضوع ماده 20 و پروانه‌های گذر موضوع مواد 29 و 30 از نظر این قانون در حكم‌گذرنامه است.
فصل دوم - انواع گذرنامه
ماده 7 - گذرنامه بر سه قسم است:
الف - گذرنامه سیاسی.
ب - گذرنامه خدمت (اعم از فردی یا جمعی).
ج - گذرنامه عادی (اعم از فردی یا جمعی).
تبصره - مشخصات انواع گذرنامه از لحاظ رنگ و شكل و قطع و تعداد اوراق و نظایر آن و همچنین سازمان تهیه‌كننده آنها به موجب آیین‌نامه‌اجرایی این قانون تعیین می‌گردد.
ماده 8 - از تاریخ تصویب این قانون گذرنامه‌های تحصیلی به تدریج به گذرنامه‌های عادی تبدیل خواهد شد.
ماده 9 - وزارت امور خارجه می‌تواند در موارد لزوم با موافقت وزیر امور خارجه برای كسانی كه به مأموریتهای خاص اعزام می‌شوند به جای‌گذرنامه برگ مسافرت انفرادی و یا دسته‌جمعی صادر نماید. مشخصات برگهای مذكور در آیین‌نامه اجرایی این قانون تعیین خواهد شد.
فصل سوم - گذرنامه‌های سیاسی و خدمت
ماده 10- برای شخصیتهای زیر گذرنامه سیاسی صادر می‌شود:
1 - رهبر
2 - رییس جمهور
3 - رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام، رییس مجلس شورای اسلامی، رییس قوه قضاییه، معاون اول رییس جمهور، اعضای شورای نگهبان، تولیت‌آستان قدس رضوی، وزراء دولت جمهوری اسلامی ایران و معاونان رییس جمهور.
4 - نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعضای شورای عالی امنیت ملی، نمایندگان مجلس خبرگان رهبری و‌اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی.
5 - رییس دیوانعالی كشور، دادستان كل كشور، رییس دیوان عدالت اداری، رییس و دادستان دیوان محاسبات، معاونان رییس قوه قضاییه، رییس‌سازمان بازرسی كل كشور، رییس دفتر مقام معظم رهبری، رییس كل بانك مركزی و رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
6 - رییس ستاد كل نیروهای مسلح، فرمانده كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، رییس ستاد مشترك ارتش جمهوری اسلامی ایران و جانشینان ایشان،فرماندهان نیروهای سه‌گانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران، فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران،فرماندهان حفاظت اطلاعات نیروهای یاد شده.
7 - نمایندگان مستقیم مقام معظم رهبری با معرفی رییس دفتر ایشان، نمایندگان ویژه رییس جمهور یا معاون اول رییس جمهور به معرفی دفتر ایشان،نمایندگان ویژه هیأت وزیران جهت ماموریتهای خاص به معرفی دفتر هیأت دولت و روسای دفاتر روسای قوای سه‌گانه و مجمع تشخیص مصلحت‌نظام.
8 - روسای بنیاد مستضعفان و جانبازان، سازمان تبلیغات اسلامی، بنیاد شهید انقلاب اسلامی، جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، كمیته ملی‌المپیك جمهوری اسلامی ایران و استانداران كشور و شهردار تهران.
9 - روسای جمهور سابق، نخست‌وزیران سابق، معاونان اول سابق رییس جمهور، روسای سابق مجلس شورای اسلامی، روسای سابق قوه قضاییه،اعضای سابق شورای عالی قضایی با معرفی بالاترین مقام دستگاه مربوطه.
10 - مشاوران مقام معظم رهبری و معاونان دفتر معظم‌له با معرفی رییس دفتر ایشان، معاونان و مشاوران رییس جمهوری، معاونان معاون اول رییس‌جمهور، دبیر شورایعالی امنیت ملی و روسا و دبیران كمیته‌های شورای مزبور، معاونان وزراء، روسای دفاتر تخصصی تحت سرپرستی بلافصل رییس‌جمهور.
11 - شخصیتهای عالی‌مقام علمی، دینی، فرهنگی و روسای فرهنگستانها با موافقت رییس جمهور.
12 - روسای دیوان عالی كشور، دادستان كل كشور و سایر مقامات مندرج در جزء 5 و اعضای شورای عالی قضایی، وزراء و نمایندگان مجلس شورای‌اسلامی و مجلس خبرگان و معاونان ریاست جمهوری و رییس قوه قضاییه كه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی عهده‌دار مناصب فوق بوده‌اند و روسای‌سابق نمایندگیهای سیاسی و كنسولی و بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران در خارج از كشور با معرفی بالاترین مقام دستگاه مربوطه.
13 - سفرا، مدیران كل و معاونان آنان و روسای ادارات وزارت امور خارجه، ماموران ثابت سیاسی و كنسولی.
14 - ماموران رمز و مخابرات و كسانی كه به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران مقامی را در مؤسسات و نهادهای بین‌المللی عهده‌دار می‌شوند،پیكهای سیاسی و كسانی كه به ماموریت موقت سیاسی و كنسولی اعزام می‌شوند با موافقت وزیر امور خارجه.
15 - رییس، معاونان و مدیران كل منطقه‌ای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، رایزنان و وابستگان فرهنگی كه در پوشش كادر وزارت امور خارجه به‌خارج از كشور اعزام می‌شوند.
16 - مدیران كل مدارس خارج از كشور و دفتر همكاریهای علمی و بین‌المللی و سرپرستی‌های مدارس خارج از كشور به پیشنهاد وزیر آموزش و‌پرورش.
17 - در غیر از موارد یاد شده در بالا برای انجام ماموریتهای خاص سیاسی حسب ضرورت، با تشخیص وزیر امور خارجه.
تبصره 1 - همسران مشمولین بندهای 1 و 2 و 3 این ماده می‌توانند از گذرنامه سیاسی جداگانه استفاده نمایند.
تبصره 2 - نام همسران افراد موصوف در بندهای 4 تا 14 این ماده در صورتی كه همراه دارنده گذرنامه باشند به تقاضای دارنده گذرنامه در گذرنامه‌سیاسی ثبت و از همان گذرنامه استفاده خواهند نمود و تفكیك گذرنامه و صدور گذرنامه سیاسی جهت آنان با موافقت وزیر امور خارجه امكان پذیر‌خواهد بود.
تبصره 3 - نام فرزندان ذكور كمتر از (18) سال مشمولین این ماده و فرزندان اناث آنان تا هنگام ازدواج درصورتی كه همراه دارنده گذرنامه باشند، به‌تقاضای دارنده در گذرنامه سیاسی ثبت و از همان گذرنامه استفاده خواهند نمود و درصورت نیاز به تفكیك پس از استعلام از وزارت امور خارجه و‌درصورت موافقت طبق مقررات این قانون برای آنها گذرنامه خدمت یا عادی صادر خواهد شد.
تبصره 4 - همطرازان مقامات مندرج در این ماده (برطبق قانون نظام هماهنگ پرداخت) اعم از شاغل و سابق با معرفی بالاترین مقام دستگاه مربوطه از‌گذرنامه سیاسی استفاده خواهند نمود.
ماده 11 - برای اشخاص زیر گذرنامه خدمت صادر می‌گردد:
1 - اشخاصی كه به عنوان همراه با رهبر یا یكی از اعضای شورای رهبری به خارج از كشور مسافرت می‌نمایند.
2 - اشخاصی كه به‌عنوان همراه درارتباط با ماموریت با ریاست جمهور یا معاون اول رییس جمهور به خارج از كشور مسافرت می‌نمایند با معرفی‌مقام مربوط.
3 - اشخاصی كه به موجب تصویبنامه هیأت وزیران برای انجام ماموریت به خارج از كشور اعزام می‌شوند با معرفی دفتر هیأت دولت.
4 - كارمندان وزارتخانه‌ها و سازمانها و ارگانهای وابسته به دولت و ارگانهای نظامی كه به خارج از كشور اعزام می‌گردند با معرفی وزیر مربوطه و ذكر‌علت مأموریت.
5 - مأموران اداری و فنی وزارت امور خارجه و همسران آنها با موافقت وزیر امور خارجه.
تبصره 1 - نام همسر و فرزندان كمتر از 18 سال مشمولین این ماده در صورتی كه همراه دارنده گذرنامه باشند به تقاضای دارنده گذرنامه خدمت در همان‌گذرنامه ثبت می‌شود.
تبصره 2 - نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج نمی‌توانند برای همسر و فرزندان همراه، گذرنامه خدمت جداگانه صادر نمایند ولی در صورت‌نیاز به تفكیك پس از استعلام از وزارت امور خارجه و در صورت موافقت طبق مقررات این قانون برای آنها گذرنامه عادی صادر خواهد شد.
ماده 12 - صدور گذرنامه سیاسی و خدمت به عهده وزارت امور خارجه است.
ماده 13 - مدت اعتبار گذرنامه سیاسی و خدمت یك سال است مگر در مورد مأموران ثابت دولت در نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج از‌كشور كه اعتبار گذرنامه تا خاتمه مدت مأموریت آنان خواهد بود.
تبصره 1 - تمدید مدت گذرنامه‌های سیاسی و خدمت طبق مقررات این قانون با موافقت وزارت امور خارجه در مركز توسط اداره گذرنامه و روادید و در‌خارج از كشور توسط نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران انجام خواهد شد.
تبصره 2 - كلیه دارندگان گذرنامه‌های سیاسی و خدمت در موقع ورود به كشور باید گذرنامه خود را به وزارت امور خارجه تحویل دهند.
فصل چهارم - گذرنامه عادی
ماده 14 - صدور گذرنامه عادی در ایران به عهده شهربانی كل كشور و در خارج از ایران با مأمورین كنسولی كشور شاهنشاهی یا مأموران سیاسی‌عهده‌دار امور كنسولی خواهد بود. مقررات مربوط به ترتیب صدور و تمدید و تجدید و اصلاح گذرنامه به موجب آیین‌نامه اجرایی این قانون تعیین‌خواهد شد.
ماده 15 - محصلینی كه برای تحصیل عازم خارج از كشور می‌باشند با رعایت قانون وظیفه عمومی در مورد تحصیلات غیر دانشگاهی از طرف‌وزارت آموزش و پرورش و در مورد تحصیلات دانشگاهی از طرف وزارت علوم و آموزش عالی به شهربانی كل كشور معرفی می‌شوند.
شغل آنها در گذرنامه محصل ذكر می‌گردد و از پرداخت كلیه وجوه مربوط به صدور گذرنامه معاف می‌باشند. این معافیت شامل محصلینی كه گذرنامه‌تحصیلی آنان تدریجاً به گذرنامه عادی تبدیل خواهد شد نیز می‌باشد. محصلینی كه گذرنامه تحصیلی آنان به گذرنامه عادی تبدیل می‌شود از مقررات‌معافیت تحصیلی احضار به خدمت زیر پرچم استفاده خواهند كرد.
ماده 16 - به اشخاص زیر هیچ نوع گذرنامه برای خروج از كشور داده نمی‌شود.
1 - كسانی كه به موجب اعلام كتبی مقامات قضایی حق خروج از كشور را ندارند.
2 - كسانی كه در خارج از ایران به سبب تكدی و یا ولگردی و یا ارتكاب سرقت و كلاهبرداری و یا به عنوان دیگر دارای سوء شهرت باشند.
3 - كسانی كه مسافرت آنها به خارج كشور به تشخیص مقامات قضایی مخالف مصالح جمهوری اسلامی ایران باشد.
تبصره 1 - رسیدگی و تشخیص افراد مذكور در بند 2 این ماده واحده به عهده كمیسیونی مركب از نمایندگان.
1 - وزارت امور خارجه.
2 - وزارت دادگستری.
3 - وزارت كشور.
4 - شهربانی جمهوری اسلامی.
5 - وزارت اطلاعات كه به دعوت وزارت كشور تشكیل خواهد شد می‌باشد.
تبصره 2 - از تاریخ تصویب این ماده واحده، ماده 16 قانون گذرنامه مصوب 1351 و تبصره و بندهای آن و همچنین لایحه قانونی اصلاح ماده 16قانون گذرنامه مصوب 1358.12.4 شورای انقلاب نسخ می‌شود.
ماده 18 - برای اشخاص زیر با رعایت شرایط مندرج در این ماده گذرنامه صادر می‌شود:
1 -اشخاصی كه كمتر از هجده سال تمام دارند و كسانی كه تحت ولایت و یا قیمومت می‌باشند با اجازه كتبی ولی یا قیم آنان
تبصره 1 - افراد مزبور به جز موارد فوق‌الذكر در مواقع اضطراری با تشخیص كمیسیونی مركب از نمایندگان وزارتخانه‌های كشور، اطلاعات، امور‌خارجه و شهربانی و نماینده دادستانی كل كشور كه به دعوت وزارت كشور و در محل این وزارتخانه تشكیل می‌گردد، مجاز به خروج انفرادی خواهند‌بود. متقاضیان این تبصره مكلفند مدارك مربوط را به اداره گذرنامه تحویل و از آن طریق به كمیسیون مزبور ارسال گردد.
تبصره 2 - صدور گذرنامه و اجازه خروج از كشور برای افراد كمتر از هجده سال كه والدین آنها فوت شده یا به حكم دادگاه محجور تشخیص داده شود.و باتفاق قیم یا سرپرست قانونی خود قصد خروج از كشور را دارند، بلامانع می‌باشد.
تبصره 3 - صدور، تمدید، تفكیك و تجدید گذرنامه برای افراد كمتر از هجده سال به وسیله نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج از كشور به‌جز در موارد استثناء در بندهای این قانون ممنوع می‌باشد.
تبصره 4 - افرادی كه ولی آنها فوت شده و طبق حكم دادگاه به حد رشد رسیده و یا به ولی یا قیم دسترسی ندارند و دارای شرایط فوق‌الذكر باشند‌می‌توانند با ارائه موافقت دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه، گذرنامه و اجازه خروج دریافت دارند.
2 - مشمولین وظیفه عمومی با اجازه كتبی اداره وظیفه عمومی.
3 - زنان شوهردار ولو كمتر از 18 سال تمام با موافقت كتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه كه‌مكلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست یا رد آن حداكثر ظرف سه روز اعلام دارد كافی است. زنانی كه با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی‌كه شوهر خارجی اختیار كرده و به تابعیت ایرانی باقی مانده‌اند از شرط این بند مستثنی می‌باشند.
ماده 19 - در صورتی كه موانع صدور گذرنامه بعد از صدور آن حادث شود یا كسانی كه به موجب ماده 18 صدور گذرنامه موكول به اجازه آنان است‌از اجازه خود عدول كنند از خروج دارنده گذرنامه جلوگیری و گذرنامه تا رفع مانع ضبط خواهد شد.
ماده 20 - به ایرانیانی كه به كشور مراجعت می‌كنند و فاقد گذرنامه یا اسناد در حكم گذرنامه باشند و یا اینكه مدت اعتبار آن اسناد منقضی شده باشد‌به شرط آنكه تابعیت ایرانی آنها مسلم باشد برگ بازگشت كه فقط برای بازگشت به ایران معتبر است داده می‌شود.
تبصره - برگ بازگشت از طرف مقامات سیاسی و كنسولی شاهنشاهی در خارج از كشور به طور رایگان صادر می‌شود و در مرز از دارنده آن اخذ‌می‌گردد.
فصل پنجم - همراهان
ماده 21 - نام اطفال كمتر از 18 سال تمام كه همراه هر یك از والدین یا جد یا جده پدری یا مادری یا زن پدر یا شوهر مادر و یا خواهر و برادر خود‌مسافرت می‌نمایند در صورت درخواست ولی یا قیم آنها بر حسب مورد در گذرنامه اشخاص مذكور ثبت خواهد گردید.
ماده 22 - نام نوزادانی كه از زنان ایرانی مقیم خارج هنگام توقف مادر در ایران متولد می‌شوند در گذرنامه مادر ثبت می‌شود و در این مورد نیازی به‌جلب موافقت پدر نیست و همچنین در مواردی كه در خارج از ایران شوهر ایرانی در كشور محل تولد نوزاد حاضر نباشد.
تبصره - اطفال موضوع بند 4 ماده 976 و موضوع ماده 978 قانون مدنی مادام كه تحت ولایت یا حضانت پدر یا مادر خود هستند می‌توانند به‌معیت والدین خود با گذرنامه خارجی آنان به خارج از كشور مسافرت نمایند.
ماده 23 - برای یك خانواده كه با هم مسافرت می‌كنند در صورت تقاضا یك گذرنامه صادر می‌شود و نام زن و اولاد كمتر از 18 سال در آن ثبت‌خواهد شد. هیچ یك از همراهان مستقلاً حق استفاده از گذرنامه را ندارد و در صورتی كه بخواهد از دارنده گذرنامه جدا شود باید گذرنامه جداگانه‌تحصیل نماید.
فصل ششم - اعتبار گذرنامه عادی
ماده 24 - گذرنامه برای مسافرت به كلیه كشورها اعتبار دارد مگر به كشورهایی كه دولت در موارد مقتضی مسافرت اتباع ایران را به آن كشورها‌ممنوع و یا محدود نموده باشد. در صورتی كه بعد از صدور گذرنامه محدودیتی مقرر شود وجوه پرداختی كسانی كه از مسافرت محروم شوند به آنها‌مسترد می‌گردد. نحوه اجرای مفاد این ماده ضمن آیین‌نامه اجرایی این قانون معین خواهد شد.
ماده 25 -مدت اعتبار گذرنامه جدید از تاریخ صدور پنج سال است و فقط برای مدت پنج سال دیگر قابل تمدید می‌باشد.
تبصره - گذرنامه‌هایی كه تا تاریخ تصویب این قانون سه سال آنها خاتمه نیافته تا پایان مدت مذكور، معتبر خواهند بود.
ماده 26 - حذف شده است.
ماده 27 - در صورتی كه گذرنامه غیر قابل استفاده و یا مفقود شود پس از رسیدگی لازم كه نحوه آن در آیین‌نامه تعیین خواهد شد گذرنامه دیگری با‌اخذ هزینه‌های صدور صادر می‌شود.
هرگاه قابل استفاده نبودن یا مفقود شدن گذرنامه ناشی از عمل متصدیان مسئول باشد برای بقیه مدت اعتبار گذرنامه جدید بدون دریافت هزینه‌های‌صدور صادر خواهد شد.
فصل هفتم - گذرنامه جمعی
ماده 28 - گذرنامه جمعی اعم از خدمت یا عادی فقط در ایران و برای گروههای زیر صادر می‌شود:
این نوع گذرنامه‌ها به نام رییس گروه صادر و نام و مشخصات همراهان در برگ ضمیمه آن درج خواهد گردید:
1 - افسران - درجه‌داران - افراد و به طور كلی كاركنان مشمول قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی كه به طور جمعی و به منظور انجام‌مأموریت عازم خارج از كشور باشند.
2 - گروههای ورزشی كه به منظور انجام مسابقات عازم خارج هستند به معرفی سازمان تربیت بدنی ایران.
3 - گروههای پیشاهنگی به معرفی سازمان پیشاهنگی ایران.
4 - دانشجویان و دانش‌آموزان و معلمان و استادان كه برای مطالعات آموزشی و فرهنگی به معرفی وزارتخانه‌های مربوط به خارج می‌روند.
5 - گروههای هنری كه توسط وزارت فرهنگ و هنر یا وزارت اطلاعات معرفی می‌شوند.
6 - گروههای معرفی شده از طرف سازمانهای دولتی و یا وابسته به دولت و یا جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران.
7 - گروههای كارگری برای كارآموزی یا كسب مهارت فنی با تأیید و معرفی وزارت كار و امور اجتماعی.
تبصره 1 - هر یك از اعضای گروههای فوق كه هنگام مسافرت از گروه خود جدا شود باید گذرنامه جداگانه تحصیل نماید.
تبصره 2 - حداقل تعداد افرادی كه می‌توانند از گذرنامه جمعی استفاده نمایند پنج نفر و حداكثر چهل نفر خواهد بود.
تبصره 3 - صدور گذرنامه جمعی در صورتی كه به منظور انجام مأموریتی به خرج سازمانهای دولتی یا جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران باشد‌مجانی است در غیر این صورت علاوه بر هزینه صدور یك گذرنامه از هر نفر ده درصد هزینه صدور اخذ خواهد شد.
تبصره 4 - اعتبار گذرنامه جمعی یك سال است و در صورت موافقت سازمان مربوط حداكثر یك سال دیگر تمدید می‌شود.
فصل هشتم - پروانه گذر
ماده 29 - در موارد زیر به پیشنهاد وزارت كشور و تصویب هیأت وزیران به جای گذرنامه پروانه گذر صادر می‌شود:
1 - برای تشرف به مكه معظمه و عتبات مقدسه.
2 - برای كاركنان وسائط نقلیه آبی و هوایی و زمینی.
3 - برای رفت و آمد اتباع دولت شاهنشاهی كه در نقاط مرزی كشور و نقاط واقع در سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان (دریای مكران)سكونت دارند به مناطق مرزی مجاور و نواحی جنوبی خلیج فارس.
تبصره 1 - مشخصات و ترتیب صدور و مدت اعتبار و مرجع صدور پروانه‌های گذر مذكور در این ماده و هزینه صدور آنها به موجب آیین‌نامه‌اجرایی این قانون تعیین خواهد شد.
تبصره 2 - حدود مناطق مرزی و سواحل و همچنین نقاط مرزی مجاور و نواحی جنوبی خلیج فارس به پیشنهاد وزارت كشور و تصویب هیأت‌وزیران تعیین خواهد شد.
ماده 30 - شهربانی كل كشور بر حسب اعلام وزارت امور خارجه به كسانی كه ترك تابعیت ایران را نموده‌اند پروانه گذر خواهد داد و این پروانه فقط‌برای خروج از ایران معتبر است.
فصل نهم - برگ گذر بیگانگان
ماده 31 - شهربانی كل كشور می‌تواند با موافقت سازمان اطلاعات و امنیت كشور و تأیید وزارت امور خارجه برای بیگانگان بدون تابعیت یا‌خارجیانی كه به جهاتی قادر به تحصیل گذرنامه از كشور متبوع خود نیستند برگ گذر بیگانگان صادر نماید. این برگ دلیل تابعیت ایرانی دارنده یا‌همراهان او محسوب نمی‌شود.
تبصره 1 - مشخصات برگ گذر بیگانگان از لحاظ رنگ و شكل و قطع و غیره به موجب آیین‌نامه اجرایی این قانون تعیین خواهد شد.
تبصره 2 - نام فرزندان كمتر از 18 سال این قبیل افراد در برگ گذر والدین همچنین نام زن در برگ گذر شوهر به شرط آنكه واجد شرایط مذكور در‌این ماده باشند ثبت می‌شود و استفاده جداگانه از این برگ به وسیله همراهان ممنوع است.
ماده 32 - مدت اعتبار برگ گذر بیگانگان برای مراجعت به ایران از تاریخ صدور یك سال است و دارنده آن برای هربار خروج از كشور باید تحصیل‌اجازه نماید.
فصل دهم - آیین‌نامه‌های اجرایی
ماده 33 - آیین‌نامه‌های مربوط به وجوهی كه از متقاضیان گذرنامه و یا اسناد در حكم گذرنامه و یا برگ گذر بیگانگان طبق مقررات باید دریافت شود‌و سایر آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون توسط وزارتخانه‌های امور خارجه، كشور و دادگستری تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد و تا تصویب‌آیین‌نامه‌های مزبور مقررات فعلی قابل اجرا است.
فصل یازدهم - مجازاتها
ماده 34 - هر ایرانی كه بدون گذرنامه یا اسناد در حكم گذرنامه از كشور خارج شود به حبس تأدیبی از دو ماه تا شش ماه یا پرداخت غرامت از دو‌هزار ریال تا بیست هزار ریال و یا به هر دو مجازات محكوم می‌شود.
ماده 35 - هر ایرانی كه از نقاط غیر مجاز وارد كشور شده یا از كشور خارج شود به یك تا سه ماه حبس تأدیبی محكوم خواهد شد و در صورتی كه‌مرتكب بدون داشتن گذرنامه یا اسناد در حكم گذرنامه از نقاط غیر مجاز وارد و یا خارج شده باشد به حداكثر مجازات حبس یا غرامت مذكور در ماده34 محكوم می‌شود.
ماده 36 - هر ایرانی به كشوری كه مسافرت به آنجا طبق ماده 24 این قانون ممنوع و یا محدود شده سفر نماید به حبس تأدیبی از یك ماه تا 3 ماه و‌یا پرداخت غرامت از یك هزار ریال تا ده هزار ریال و یا به هر دو مجازات محكوم می‌شود.
ماده 37 - هر كس برای دریافت گذرنامه یا اسناد در حكم گذرنامه به نام خود یا نام دیگری اسناد و مدارك خلاف واقع یا متعلق به غیر را عالماً عامداً‌به مراجع مربوط تسلیم نماید به حبس تأدیبی از دو ماه تا شش ماه محكوم می‌شود و در صورتی كه عمل او منجر به صدور گذرنامه شود به حبس‌تأدیبی از دو ماه تا دو سال محكوم خواهد شد.
ماده 38 - هر كس از گذرنامه یا اسناد در حكم گذرنامه متعلق به دیگری برای ورود به كشور یا خروج از آن استفاده نماید به حبس تأدیبی از دو ماه تا‌یك سال محكوم می‌شود.
ماده 39 - هر مستخدم دولت اعم از لشكری و كشوری بدون رعایت قوانین مربوط در اجرای وظیفه خود عالماً عامداً گذرنامه یا اسناد در حكم‌گذرنامه بدهد به حبس تأدیبی از دو ماه تا یك سال محكوم می‌شود.
ماده 40 - هر مستخدم و مأمور دولت اعم از كشوری و لشكری كه برای عبور غیر مجاز اشخاص به خارج از كشور به نحوی از انحاء مساعدت و یا‌تسهیل وسیله نماید به حبس تأدیبی از 6 ماه تا دو سال محكوم خواهد شد.
ماده 41 - هر كس برای تحصیل گذرنامه یا اسناد در حكم گذرنامه عالماً و عامداً و به قصد تقلب هر گونه اطلاع مربوط به خود و همراهان را كه در‌صدور گذرنامه مؤثر است برخلاف واقع در پرسشنامه ذكر نماید به شرط استفاده از گذرنامه به حبس تأدیبی از دو ماه تا شش ماه محكوم خواهد شد.
ماده 42 - از تاریخ اجرای این قانون - قانون گذرنامه مصوب سال 1311 و آیین‌نامه‌های مربوط به آن و مواد 107 و 108 قانون جزا و همچنین‌قوانین مربوط به گذرنامه تحصیلی و سایر قوانینی كه با مواد این قانون مغایرت دارد در آن قسمت كه مغایر است لغو می‌گردد.
قانون فوق مشتمل بر چهل و دو ماده و هجده تبصره پس از تصویب مجلس سنا در جلسه روز دوشنبه 1351.3.8 در جلسه روز پنجشنبه دهم‌اسفند ماه یك هزار و سیصد و پنجاه و یك شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی
قانون راجع به الحاق ماده واحده به قانون گذرنامه
مصوب 51.12.10 راجع به شرایط صدور گذرنامه برای رانندگان و‌كمك رانندگان خط ترانزیت موضوع ماده 4 آیین‌نامه اجرایی قانون تأمین اعتبارات عمرانی مصوب 43.9.24 كه از‌معافیت پرداخت عوارض گذرنامه استفاده می‌نمایند.
ماده واحده - صدور گذرنامه برای رانندگان و كمك رانندگان ترانزیت موضوع ماده 4 آیین‌نامه اجرایی قانون تأمین اعتبارات عمرانی مصوب43.9.24 كه از معافیت پرداخت عوارض گذرنامه استفاده می‌نمایند از تاریخ تصویب این قانون علاوه بر مقررات مذكور در قانون گذرنامه مصوب51.12.10 رعایت موارد زیر الزامی خواهد بود.
1 - ارائه معرفی‌نامه كتبی از بنگاهها یا شركتهای مسافربری یا باربری مجاز دائر بر اشتغال متقاضی در بنگاه یا شركتهای مزبور به شغل رانندگی یا‌كمك رانندگی كه به گواهی یكی از دفاتر اسناد رسمی رسیده باشد.
2 - ارائه تعهدنامه مبنی بر عدم اشتغال به شغل دیگری غیر از رانندگی یا كمك رانندگی كه به گواهی یكی از دفاتر اسناد رسمی رسیده باشد.
3 - ارائه برگ عدم سوء‌پیشینه كیفری.
تبصره 1 - صدور گذرنامه برای رانندگان یا كمك رانندگان موضوع این قانون كه دارای پیشینه كیفری بوده ولی از تاریخ پایان محكومیت آنان به‌حبس جنایی 4 سال و حبس جنحه‌ای 2 سال گذشته باشد. به شرط معیل بودن و داشتن حسن شهرت به تأیید شهربانی یا كلانتری یا ژاندارمری محل با‌رعایت موارد فوق مجاز می‌باشد.
تبصره 2 - در صورت ثبوت خلاف نسبت به بندهای 1 و 2 این ماده اداره گذرنامه مكلف است اعتبار گذرنامه صادر شده را ابطال نماید و مدیر‌شركت به حبس از 6 تا 18 ماه و راننده و كمك راننده متخلف برای مدت 5 الی 10 سال از مسافرت به خارج به عنوان راننده و كمك راننده ترانزیت‌محروم می‌گردد.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و دو تبصره طبق اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی در جلسه روز چهارشنبه شانزدهم دی ماه یك هزار و سیصد و‌شصت به تصویب كمیسیون مشترك "امور داخلی"، "امور قضایی" و "راه و ترابری" مجلس شورای اسلامی رسیده و شورای محترم نگهبان آنرا تأیید‌نموده است و برای مدت سه سال از تاریخ تصویب به صورت آزمایشی قابل اجرا است.
قانون الحاق ماده واحده به قانون گذرنامه
ماده واحده - برای صدور گذرنامه جهت رانندگان و كمك‌رانندگان و میهمانداران ترانزیت علاوه‌بر مقررات قانون گذرنامه رعایت موارد زیر الزامی است:
1 - ارائه معرفی‌نامه كتبی از بنگاهها، مؤسسات و شركتهای مسافربری یا باربری كه از طرف وزارت راه و ترابری فعالیت آنها مجاز شناخته شده‌است دائر بر اشتغال متقاضی در بنگاه یا مؤسسه و یا شركتهای مزبور به شغل رانندگی یا كمك‌رانندگی یا میهمانداری كه توسط دفتر اسناد رسمی گواهی امضاء شده‌باشد.
2 - ارائه تعهدنامه مبنی بر عدم اشتغال به شغل دیگری غیر از رانندگی یا كمك‌رانندگی یا میهمانداری كه توسط دفتر اسناد رسمی گواهی امضاء شده باشد.
3 - ارائه برگ عدم محكومیت مؤثر كیفری.
4 - ارائه برگ عدم اعتیاد به مواد مخدر از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی.
تبصره 1 - صدور گذرنامه برای رانندگان یا كمك‌رانندگان و میهمانداران موضوع این قانون كه دارای محكومیت مؤثر كیفری هستند ولی از تاریخ پایان محكومیت‌ایشان 2 سال گذشته باشد به شرط معیل بودن با رعایت دیگر موارد فوق مجاز می‌باشد.
تبصره 2 - در صورت ثبوت تخلف نسبت به بند 1 و 2 این ماده، در دادگاه صالح راننده و كمك‌راننده و میهماندار متخلف با رعایت شرایط و امكانات خاطی و‌دفعات و مراتب جرم و مراتب تأدیب از وعظ و توبیخ و تهدید و درجات تعزیر به مدت پنج الی ده سال از مسافرت به خارج به عنوان راننده و‌كمك‌راننده ترانزیت محروم می‌شود.
در صورتی كه تخلف، مربوط به صدور معرفی‌نامه خلاف باشد صادركننده معرفی‌نامه خلاف از طرف شركت یا مؤسسه یا بنگاه موضوع بند 1 این ماده،با رعایت شرایط و امكانات خاطی و دفعات و مراتب جرم و مراتب تأدیب از وعظ و توبیخ و تهدید به مجازات تعزیری محكوم می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز یكشنبه یازدهم دی ماه یك هزار و سیصد و شصت و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در‌تاریخ 1367.10.20 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.